فهرست مطالب
Toggleکلمه پولبک (Pullback) در لغت به معنای بازگشت و عقب کشیدن و مترداف کلمه hook به معنی قلاب است. به همین دلیل در نمودارها نیز به شکل قلاب نمایان میشود. معنای دیگری که برای این کلمه میتوان در نظر گرفت خداحافظی است. چراکه در این حالت، روند بعد از شکست سطح حمایتی یا مقاومتی معتبر خود، سعی میکند یک بار دیگر به آن سطح شکسته شده بازگردد. با شکسته شدن این خطوط و نقض آنها، از اهمیت آنها کاسته نشده؛ بلکه تغییر وضعیت میدهند و از مقاومت به حمایت و برعکس تبدیل میشوند.
معمولاً بعد از شکست خطوط حمایتی و مقاومتی، در ۶۰ درصد مواقع بازار متمایل به بازگشت مجدد به سمت حمایت و مقاومتی که شکسته شده دارد. تقریباً در ۷۰ درصد مواقع شکستهایی که با حجم بسیار بالا نسبت به میانگین ۳۰ روزه رخ میدهند، تمایل به پولبک پیدا میکنند؛ لذا این تفکر که الزاماً بعد از هر شکست معتبر، باید نیاز به پولبک باشد، درست نیست. این نکته را در نظر داشته باشید که پولبک حتماً نباید بازگشت دقیق به سطح شکسته شده باشد؛ بلکه نفوذ موقت به محدوده سطح شکسته شده هم پولبک بهحساب میآید.
بررسی انواع پولبک در بازار بورس
سه نوع کلی پولبک وجود دارد که عبارت است از:
پولبک عادی (Normal Pullback)
پولبک نوع عادی، همان حالتی است که اکثر اوقات قابلمشاهده است. بهصورت خیلی ساده در این نوع پولبک، قیمت به سطح مقاومت یا حمایت خود برخورد میکند و مجدد به حرکتش ادامه میدهد.
پولبک خارجی (Outside Pullbak)
در این حالت از پولبک، همانطور که در تصویر نیز مشاهده میکنید، قیمت سهم قبل از رسیدن به سطح حمایت یا مقاومت، مسیر اصلی خود را در پیش میگیرد و به حرکت ادامه میدهد. این نوع پولبک نشاندهنده بالا بودن تقاضا برای سهم در حالتهای صعودی (و بالعکس در حالتهای نزولی) است. در صورت مشاهده این نوع پولبک احتمال صعود قیمت در حالت صعودی بالا خواهد بود.
پولبک داخلی (Inside Pullback)
ازآنجاییکه این نوع پولبک میتواند نشاندهنده سردرگمی معاملهگر در جهت نمودار باشد، ریسک زیادی به همراه دارد. بهعنوانمثال در نمودار پایین میبینید که قیمت مقاومت را رد کرده و سپس به سمت پایین آمده و مجدد رشد کرده است. اگر قدرت تصمیم خریداران قاطعانهتر بود، این اتفاق نمیافتاد و قیمت سهم بعد از برخورد به مقاومت رشد خود را ادامه میداد.
بررسی پولبک در روند صعودی، نزولی و خنثی
فرض کنید سهم در یک روند صعودی قرار دارد و هر بار سقف ها و کف های بالاتری میسازد. در یک بازه زمانی که سهم به محدوده خط روند خود نزدیک میشود، این محدوده را میشکند و پس از اصلاح چند درصدی، دوباره به خط روند نزدیک میشود. اکثر اوقات سهم موفق به عبور از خط روند قبلی خود نمیشود و پس از برخورد به خط روند، مجدداً وارد مسیر کاهشی (ادامه حرکت قبل) میشود. نمونه این نوع پولبک در نمودار زیر قابلمشاهده است.
در تعریف دیگری از پولبک در روند نزولی هم شاهد همین اتفاق هستیم؛
یعنی در روند نزولی که هر بار شاهد سقف ها و کف های پایینتر هستیم، قیمت موفق به شکست خط روند نزولی میشود. معمولاً پس از شکست خط روند نزولی قیمت دوباره تمایل به برگشت به خط روند و کسب انرژی دوباره دارد تا بتواند مسیر خود را تکرار کند و وارد مسیر صعودی شود.
پولبک برای روندهای صعودی نیز وجود دارد. در حالت خنثی شاهد نوسان قیمت بین یک سقف و کف هستیم. بهعنوانمثال فرض کنید سهم در محدودههای ۱۰۰ تا ۱۲۰ تومان همواره در حال نوسان است که ممکن است شاهد شکست حمایت و یا مقاومت در سهم باشیم. در هر یک از دو حالت ذکرشده (شکست حمایت و مقاومت در روند خنثی) معمولاً شاهد پولبک به سطح قبلی و سپس ادامه مسیر حرکت هستیم
نکته آخر اینکه در هر یک از حالتهای ذکرشده پس از تکمیل پولبک شاهد ثبات در یک محدوده قیمتی و سپس ادامه مسیر هستیم.
پولبک های مناسب چه نوع پولبک هایی هستند؟
بهترین نوع پولبک حالتی است که به شکل ضعیف و کندی انجام شود. اصطلاحاً به این حرکات Compression گفته میشود. درواقع ما یک سطح داریم که با یک یا چند کندل قدرتمند شکسته میشود. اکنون پولبکی که به سمت این سطح انجام میشود اگر حالت ضعیف و فشردهای داشته باشد، در وضعیت مناسبی برای معاملات ما قرار خواهد داشت.
تفاوت پولبک و اصلاح قیمت چیست؟
پولبک و اصلاح قیمت هر دو به معنی جابجایی روند است؛ اما این نکته را در نظر داشته باشید که بین این دو مفهوم یک تفاوت مهم وجود دارد و آن هم این است که پولبک ها موقت و اصلاح ها طولانیمدت هستند. پولبک ها نشانهی از تغییر روند و تبدیل مقاومتهای شکسته شده به حمایت و حمایتهای شکسته شده به مقاومت هستند و اصلاح ها نشانهی ادامه روند صعودی و یا نزولی در جهت ایجاد الگوهای پلکانی قیمت هستند.
آیا پولبک نشانه شروع یک روند جدید است؟
عدهای از سرمایه گذاران اعتقاد دارند که بعد از تشکیل پولبک در سهم، شاهد ادامه روند قبل هستیم؛ در صورتی که این درست نیست. بولکوفسکی اعتقاد دارد که حدود ۵۰ درصد از روندها بعد از تکمیل پولبک روند قبلی خود را ادامه میدهند. در حالی ۵۰ درصد روندها بعد از پولبک باقدرت روند قبلی خود را از دست میدهند و مسیر جدیدی را شروع میکنند. پس بهطور قطع نمیتوان گفت که آیا پولبک در سهم اتفاق میافتد یا خیر و احتمالاً در نمودارهای بسیاری نیز شاهد این موضوع بودهایم؛ بنابراین بهتر است برای تکمیل پولبک و ادامه روند سهم حتماً به نکاتی که تا اینجای مطلب به آنها اشاره کردیم، توجه داشته باشید.
بهطورکلی زمانی که یک سطح شکسته میشود، معمولاً بعد از آن شاهد یک حرکت برگشتی به آن سطح خواهیم بود که به این حرکت «پولبک» گفته میشود.
پولبک زمانی دارای اعتبار بیشتری است که محدوده حمایت و مقاومت شکسته شده با یک حجم بالا شکسته شود. معمولاً باید دو الی سه برابر میانگین یک هفته گذشته باشد. حال فرض کنید اگر محدوده حمایتی یا مقاومتی پرقدرت شکسته شود و در چند روز پس از آن شاهد این باشیم که قیمت پایانی روز جاری کمتر از روز قبل باشد. در این صورت احتمال پولبک پایین است؛ چراکه احتمال فروش قوی در بازار و همچنین نبود تقاضای کافی در سهم وجود دارد. اکثر سرمایه گذاران فکر میکنند که پولبک حتماً باید بازگشتی به نقطه شکست باشد. در صورتی که در بازار کمتر شاهد این موضوع هستیم و عمدتاً پولبک به محدوده شکست تکمیل نمیگردد.
بولکوفسکی عقیده دارد که روندها معمولاً شش روز بعد از شکست، مرحله اول پولبک را به اتمام میرسانند. و مرحله دوم پولبک نیز طی یازده روز به پایان میرسد. پس از آن در پولبک شاهد یک حرکت ضعیف و کمحجم باشیم میتوان آن را معتبر دانست. یکی از نکاتی که حتماً باید در پولبک ها موردتوجه قرار داد نوع معاملات حقوقیهای بازار است.
پولبک در بازارهای مالی به چه معناست؟
پولبک افت بازار بین 5 تا 10 درصد و بسیار کوتاه مدت است. این شرایط، در واقع یک تعدیل طبیعی برای چرخه بازار است و معمولاً احساسات یا چشمانداز بازار را تغییر نمیدهند.