فهرست مطالب
Toggleبرای درک بهتر دیفای ۲.۰، باید نگاهی دقیقتر به اساس امور مالی غیرمتمرکز بیندازیم تا ببینیم جنبش دیفای از کجا آغاز شده و به چه اهدافی دست یافته است و هنوز با چه مشکلاتی دستوپنجه نرم میکند. چشمانداز اصلی دیفای ارائه جایگزینهایی غیرمتمرکز برای ابزارها و امکانات بازارهای مالی سنتی است. پروژههای اولیه دیفای همچون کامپاند، آوی، میکردائو (Maker DAO) و یونی سواپ (Uniswap) از ویژگیهای منحصربهفرد فناوری بلاک چین و قراردادهای هوشمند برای عرضه طیف وسیعی از خدمات مالی نوآورانه بهره میبرند.
مقصود نهایی دیفای دموکراتیککردن امور مالی و رهایی از وابستگی آن به نهادهای قانونگذار و واسطههای شخص ثالث و بانکهاست. این اکوسیستم پلتفرمهای غیرمتمرکز و مدلهای مالی بلاک چینی مختلفی را با هدف رفع مشکلات سیستم مالی سنتی زیر یک چتر جمع کرده است. بهرهوری و کارآمدی پروتکلهای دیفای در دنیای مالی موجب استقبال گستردهای از این حوزه شده؛ اما اکوسیستم دیفای نیز در موارد بسیاری با موانعی ازجمله مشکلات امنیتی یا کمبود نقدینگی روبهرو بوده است. ازاینرو، پروتکلهایی برای رفع مشکلات دیفای ایجاد شدهاند که توانستهاند دریچه جدیدی به روی امور مالی غیرمتمرکز بگشایند و مدلهای ارتقایافتهای را به این صنعت اضافه کنند.
نسل دوم پروتکلهای دیفای سعی میکنند محدودیتهای پیشین را حذف و فرایندهای مالی همچون کشت سود (Yield Farming) و تأمین نقدینگی را تسهیل کنند. دو نمونه از دگرگونیهایی که دیفای ۲.۰ بهدنبال آن است و انتظارات زیادی را درمقایسهبا نسل جدید دیفای برانگیخته، نقدینگی پایدار و توانمندسازی سازمانهای مستقل غیرمتمرکز (دائوها) است.
نقدینگی پایدار
در پروتکلهای اولیه دیفای، بازارها و استخرهای نقدینگی در بلاک چینها و پلتفرمهای مختلف پخش شدهاند و باعث میشوند نقدینگی موجود در کل بازار بهشکلی پراکنده تقسیم و توزیع شود. نتیجه این امر کاهش دسترسپذیری معاملهگرها به نقدینگی و استفادهنکردن مؤثر از داراییهای استخرهای نقدینگی است که سرمایه موجود در بازار را ناکارآمد میکند
علاوهبراین، انگیزه جذب نقدینگی نیز در دیفای ۱.۰ چندان قدرتمند نیست. در این استخرها، تأمینکنندگان نقدینگی بهازای وامدادن دارایی خود پاداش دریافت میکنند. با این راهکار، در ابتدا نقدینگی زیادی به پروتکل جذب میشود؛ اما تأمینکننده بهزودی با وسوسه دریافت پاداش بیشتر از پروتکلهای دیگر، سود و اصل دارایی خود را برداشت و استخر را ترک میکند.
در دیفای ۲.۰، پروتکلها تلاش میکنند با ایجاد شیوههای متنوع و نوین کسب درآمد همچون کشت سود برای کاربران خود، نقدینگی پایدار ایجاد کنند و تأمینکنندگان سرمایه را به پلتفرم خود وفادار نگه دارند. در نسل جدید دیفای، شاهد کاهش اتکای این حوزه به تأمینکنندگان نقدینگی شخص ثالث و بهبود ارتباط هدفمند با اقتصاد جهانی و امور مالی سنتی هستیم.
یکی از پلتفرمهای برتر دیفای ۲.۰ که بهخوبی از عهده تأمین نقدینگی پایدار برآمده است، اولیمپوس دائو (OlympusDAO) نام دارد که با هدف ایجاد ارز ذخیرهای غیرمتمرکز فعالیت میکند. در مثالی دیگر نیز، پلتفرم توکِمَک (Tokemak) با استفاده از توکن حاکمیتی و ارائه حق رأی به کاربران برای مدیریت جریان نقدینگی، سرمایه پایدار به پروتکل جذب میکند
توانمندسازی دائوها
علاوهبر جذب نقدینگی بیشتر که منبع تغذیه مناسبی برای سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز است، ابزارهای جدیدی که در نسل دوم دیفای ایجاد میشوند، دائوها را به رقبای سرسختی برای شرکتهای امور مالی سنتی تبدیل میکنند. اسکوپی تراپلز (Scoopie Truples)، همبنیانگذار پروتکل محبوب الکِمیکس (Alchemix)، در یکی از قسمتهای پادکستی به نام «بنکلِس» (Bankless) با تأکید بر تمرکز دیفای ۲.۰ بر تعاملات کسبوکار به کسبوکار (B2B)، به این نکته اشاره کرد:
بهنظر من، ابزارهای مالیای که اکنون دراختیار دائوهاست، میتواند به آنها کمک کند تا درمقایسهبا شرکتها و بازارهای مالی سنتی سازمان خود را بهتر مدیریت کنند.
دیفای ۲.۰ با توانمندسازی دائوها ازطریق شیوههای مختلف، میتواند با وجود حفظ استقلال امور مالی غیرمتمرکز، پیوند سازمانهای غیرمتمرکز را با اقتصاد جهانی مستحکمتر کند. هدف نهایی این شیوههای نوین گسترش پایگاه کاربری و افزایش نقدینگی و توسعه اپلیکیشنهای کارآمد است.
دیفای ۲ چه تفاوتی با دیفای ۱.۰ دارد؟
بهطورکلی، پروتکلهای دیفای ۲.۰ با نقدینگی پایدارتر، تمرکززدایی و امنیت بیشتر، سود بهینهشده، دائوهای کارآمدتر و ایجاد ارتباط موثر همتابههمتا خدمات امور مالی غیرمتمرکز را به سطح جدیدی ارتقا دادهاند.
دیفای ۲ چه دستاوردی داشته است؟
نسل دوم دیفای عملکردهای متنوع و نوینی به فضای امور مالی غیرمتمرکز اضافه کرده است. استفاده از توکنهای بومی پروتکلها، کاهش هزینهها، نقدینگی بینزنجیرهای، وامهای خودبازپرداخت، حسابرسیهای منظمتر و بیمه داراییهای سرمایهگذاریشده، تنها برخی از نوآوریهایی هستند که راه خود را به پروتکلهای جدید دیفای گشودهاند.